პარლამენტმა 117 ხმით სამის წინააღმდეგ საკონსტიტუციო ცვლილებები მესამე მოსმენით დაამტკიცა, რაც იმას ნიშნავს, რომ 31 ოქტომბერს საპარლამენტო არჩევნები 120/30-ზე სისტემით ჩატარდება.
კენჭისყრაში „ნაციონალურ მოძრაობასა“ და „ევროპულ საქართველოს“ მონაწილეობა არ მიუღია. ამის მიუხედავად „ქართული ოცნებაც“ და ხსენებული ოპოზიციური პარტიებიც თავის დამსახურებად მიიჩნევენ საკონსტიტუციო ცვლილებებს.
არადა ეს ისე პარტიებია, რომელთაგან ერთმა საკონსტიტუციო ცვლილება რამდენიმე თვის წინ ჩააგდო და რასაც პოლიტიკური კრიზისის ნიშნები მოჰყვა, ხოლო ფასილიტატორი ელჩების ძალისხმევით მიღწეულ იქნა შეთანხმება, რომელცშიც ორმა მთავარმა ოპოზიციურმა პარტიამ კენჭისყრაში მონაწილეობა არ მიიღო, რადგან არ გაათავისუფლეს პატიმრობიდან გიორგი რურუა, რასაც ოპოზიციური სპექტრის ერთი ნაწილი ითხოვდა.
ვისი დამსახურებაა ეს და რამდენად სწორი პოლიტიკური გზავნილები აქვს პოლიტიკურ ელიტას დემოკრატიის თვალსაზრისით? – აღნიშნული საკითხების შესახებ „აიპრესთან“ ინტერვიუში პოლიტოლოგი ვახტანგ ძაბირაძე საუბრობს:
_ დავინახეთ, რომ საკონსტიტუციო ცვლილებებს „ქართული ოცნებაც“ და „ნაცმოძრაობა“ და „ევროპული საქართველოც“ თავის დამსახურებად მიიჩნევს, მაგრამ რამდენიმე თვის წინ „ოცნებამ“ საკონსტიტუციო ცვლილებები თავად ჩააგდო, ხოლო ხსენებულმა ოპოზიციურმა პარტიებმა საერთოდ არ მიიღეს კენჭისყრაში მონაწილეობა. რაში მდგომარეობს ერთის ან მეორის დამსახურება და ვისი დამსახურებაა ეს?
_ თუ ვინმეს ამ პროცესში დამსახურება მიუძღვის საკონსტიტუციო ცვლილებების განხორციელებაში, ეს არის ის ელჩები, რომელთაც აიძულეს ცალკე „ნაციონალური მოძრაობა“ და ცალკე ოპოზიცია, რომ შეთანხმებისთვის მიეღწია. ამ პროცესში არც „ქართულ ოცნებას“ და არც ოპოზიციას ნამდვილად არ აქვს.
რაც შეეხება იმას, რომ რამდენად მისაღებია ეს ცვლილებები ერთი ან მეორე მხარისთვის, „ქართულ ოცნებას“ და „ნაციონალურ მოძრაობას“ ერჩივნათ, რომ ძველი სისტემა ყოფილიყო ბარიერით და ა. შ. მაგრამ, იძულებულები გახდნენ ეს გაეკეთებინათ და ამ კომპრომისზე წასულიყვნენ, თორემ ქართული საზოგადოებისთვის, ერთს ან მეორეს ანგარიში არ გაუწევიათ.
_ ამ გადაწყვეტილებით პოლიტიკურად მომგებიან პოზიციაში რომელი უფროა?
_ აქაც ძალიან უცნაური სიტუაციაა. მოგეხსენებათ ეს პროცესი დაიწყო 20 ივნისს და ეს არის იმის გამოძახილი. საწყის ეტაპზე, როდესაც 20 ივნისს იყო რაღაც შეხლა-შემოხლა და საპასუხოდ არ იყო რეაქციები, იგებდა „ქართული ოცნება“, ხოლო მეორე ეტაპზე, როდესაც ხელისუფლებამ მიტინგის დარბევის გადაწყვეტილება მიიღო, მიღებული დივიდენდები გადაყარა წყალში.
ანალოგიური პროცესი იყო ახლა ოპოზიციის მხრიდანაც. 8 მარტის შეთანხმების შემდეგ, როდესაც ხელისუფლება იძულებული გახდა, რომ გამოეშვა უგულავა და ოქრუაშვილი, ოპოზიციასაც უნდა გაეკეთებინა განცხადება, რომ მნიშვნელოვანია საკონსტიტუციო ცვლილებები და ჩვენ ამის შემდეგ მივხედავთ რურუას საქმესო, ეს იქნებოდა ყველაზე სწორი პოზიცია.
_ დემოკრატიულობის თვალსაზრისით რა აჩვენა ამ პროცესმა, ან თუნდაც გერმანიის ელჩთან დაკავშირებულმა საკითხებმა? გასაგებია, რომ შეიძლება არ დაეთანხმო მის აზრს, მაგრამ როდესაც „ოცნებას“ აკრიტიკებ იმის გამო, რომ ამერიკელ სენატორებს და კონგრესმენებს „ნაციონალებს“ ეძახის და შენც „ქოცს“ ეძახი გერმანიის ელჩს მისი აზრის გამო, ეს რას აჩვენებს დემოკრატიული პროცესის თვალსაზრისით?
_ ეს იმას აჩვენებს იმას, რომ „ნაციონალური მოძრაობაც“, ოპოზიციის ეს ნაწილიც და „ქართული ოცნებაც“ ორივე ძალაუფლებისთვის იბრძვიან და სულ არ აინტერესებს სხვა რამე. ეს არის მათი სტილი. არ აქვს მნიშვნელობა ეს იქნება გერმანიის ელჩთან დაკავშირებული ქმედება, კონგრესმენთან თუ სხვა.
ნახეთ, რეალობა როგორია. ეს რეალობაა ამ ორ ძალას შორის. აბა რეალურად, როგორ შეიძლება ილაპარაკო იმაზე, რომ თურმე ამერიკის კონგრესი, ან ცალკეული კონგრესმენები თურმე მოისყიდა „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ და გერმანიის ელჩი „ქართულმა ოცნებამ“. აქამდე როგორ უნდა მიხვიდე?! რა გააკეთა ელჩმა ისეთი? მან თქვა, რომ ახლა პრიორიტეტი არის საკონსტიტუციო ცვლილებაა და ამისკენ მოუწოდა ოპოზიციას, სწორად მოუწოდა.
_ დეტალებს თავი რომ დავანებოთ და არ ვიმსჯელოთ იმაზე სწორი იყო არასწორი, მაგრამ შევხედოთ დემოკრატიული თვალსაზრისით. თუნდაც შენგან რადიკალურად მიუღებელი განსხვავებული აზრის მიუღებლობა რომ არის, ეს რას გვეუბნება?
_ რომელია დემოკრატიული ეგ მითხარით!
_ ჩვენ ხომ გვინდა, რომ იყვნენ?
_ გასაგებია, რომ ჩვენ გვინდა. წარსულს თავი დავანებოთ, მაგრამ რა ელის იმ წარსულს ხელისუფლებაში რომ მოვლენ? მისი რეანიმაციის რისკი ჩნდება. მე მომავალს ვუყურებ და არ შეიძლება ასე ილაპარაკო. არ შეიძლება ასეთი დემოკრატი გყავდეს, ისევე როგორც არ შეიძლება ასეთი დემოკრატი გყავდეს, როგორც ხელისუფალი. ესაა პრობლემა. სამწუხაროდ, ერთიც და მეორეც დემოკრატიულ ფასეულობებზე ლაპარაკობენ, ოღონდ მას არ ასრულებენ.
_ რეალურად ფასადურ დემოკრატიასთან გვაქვს საქმე?
_ რა თქმა უნდა. მთელი 30 წელია ფასადურ დემოკრატიასთან გვაქვს საქმე და არა მხოლოდ ფასადურ დემოკრატიასთან, არამედ ფასადური პოლიტიკური ორიენტაციაც გვაქვს. ევროპული ორიენტაცია იმას კი არ ნიშნავს, რომ მე მინდა ევროპაში, არამედ იმას ნიშნავს, რომ ის ფასეულობები, რაც ევროპაშია პოლიტიკური და საზოგადოებრივი თვალსაზრისით ის გადმოიტანო და სახელმწიფო მოაწყო ისე, როგორც შეესაბამება დემოკრატიულ პრინციპებს. სამწუხაროდ ეს არა მხოლოდ პოლიტიკურ წრეებში, არამედ მათ შორის საზოგადოებრივ წრეებშიც ჩანს, არასამთავრობო ორგანიზაციებში, მედიაში და ა. შ. ყველგან ეს არის. არ ვარგა არც ხელისუფლება და არც ოპოზიცია, სამწუხარო რეალობა ეს არის.
“აიპრესი”