მიუხედავად იმისა, რომ COVID-19 პანდემიით გამოწვეული გაურკვევლობა მაკროეკონომიკურ პროგნოზირებას ძალზედ ართულებს, წლიური ინფლაციის მაჩვენებლის ბოლო პერიოდის დინამიკა პრაქტიკულად ემთხვევა პანდემიის დასაწყისში არსებულ პროგნოზს.
ამის შესახებ აღნიშნულია საქართველოს ეროვნული ბანკის (სებ-ი) აგვისტოს მონეტარული პოლიტიკის ანგარიშში.
დოკუმენტის მიხედვით, ფაქტობრივმა წლიურმა ინფლაციამ 2020 წლის მეორე კვარტალში, წინა პროგნოზის შესაბამისად, 6.5% შეადგინა. აღნიშნული არის ორი ურთიერთსაპირისპირო ფაქტორის – შემცირებული ერთობლივი მოთხოვნის, რაც ინფლაციას ქვემოთ ექაჩება და COVID-19-თან დაკავშირებული შეზღუდვების ფონზე გაზრდილი ერთეული პროდუქტის ხარჯის, რაც ინფლაციას ზემოთ ექაჩება და ეკონომიკის მიწოდების შოკს წარმოადგენს – დაბალანსების შედეგი.
სებ-ის განმარტებით, აღნიშნული ფაქტორების გათვალისწინების შედეგად, საქართველოს ეროვნული ბანკის როგორც მიმდინარე, ისევე წინა პროგნოზით, ინფლაცია წლის განმავლობაში მიზნობრივ მაჩვენებელზე მაღლა შენარჩუნდება, რადგანაც, მიმდინარე შეფასებით, 2020 წელს მიწოდების მხარეს არსებული ფაქტორები მოთხოვნის შემცირების ეფექტს გადაწონის. თუმცა შემდგომ – პირიქით – მოთხოვნის სისუსტე ინფლაციას დროებით მიზნობრივ მაჩვენებელზე დაბლა ჩამოიყვანს.
სებ-ის მონაცემებით, მცირედით შეიცვალა ეკონომიკური ზრდის მოსალოდნელი დინამიკაც.
“მაშინ როდესაც საგარეო მოთხოვნა, ტურისტული ნაკადების აღდგენის კვლავ გადავადების გამო, უფრო სუსტია, შიდა მოთხოვნა – პირიქით – უფრო ძლიერია. ამ უკანასკნელს ხელს უწყობს ფისკალური სტიმული და საკრედიტო აქტივობის შენარჩუნება ისევე, როგორც ფულადი გზავნილების მოსალოდნელზე უკეთესი დინამიკა. შედეგად, ეკონომიკური ზრდის პროგნოზი მხოლოდ მცირედით გაუარესდა და ეროვნული ბანკის მიმდინარე პროგნოზით 2020 წელს რეალური მშპ 5%-ით შემცირდება, ნაცვლად მანამდე არსებული 4%- ისა. მიუხედავად იმისა, რომ საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტებისგან მიღებული მნიშვნელოვანი საგარეო დახმარება მძიმე შოკის შედეგებს ნაწილობრივ დააკომპენსირებს” – განმარტავს სებ-ი.
მონეტარული პოლიტიკა 2020 წლისთვის მაინც მძიმე არჩევანის წინაშე დგას. საწარმოო პოტენციალის დროებითი შეფერხებები, მიზნობრივზე მაღალი ინფლაცია და ინფლაციის მოლოდინები და ქვეყნის გაზრდილი სუვერენული რისკ პრემია მკაცრი მონეტარული პოლიტიკის საჭიროებას აჩენს.
“მეორე მხრივ, ერთობლივი მოთხოვნის მკვეთრი ვარდა პირიქით – მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთის შემცირებას საჭიროებს. რადგანაც მოთხოვნის შესუსტების ფაქტორი, ჩვენი შეფასებით, უფრო მნიშვნელოვანია, მიმდინარე მაკროეკონომიკური პროგნოზის მიხედვით, მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი 2020 წლის მანძილზე ეტაპობრივად შემცირდება. ინფლაციის მოლოდინების შემცირების პარალელურად შესაძლოა, რომ იგი დროებით ნეიტრალურ განაკვეთსაც კი ჩამოცდეს. არსებული შეფასებით, ნეიტრალური განაკვეთი 6.5%-ის ფარგლებშია. ცხადია, თუკი ინფლაციური ზეწოლა უფრო ხანგრძლივი აღმოჩნდება, ვიდრე ამ ეტაპზეა მოსალოდნელი, ეროვნული ბანკი მზადაა, პირიქით, მკაცრ მონეტარულ პოლიტიკას მიმართოს, სანამ ინფლაცია მის მიზნობრივ ნიშნულს არ დაუბრუნდება. ამდენად, მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთის პროგნოზი არ წარმოადგენს ეროვნული ბანკის დაპირებას მონეტარული პოლიტიკის მომავალ გადაწყვეტილებებთან დაკავშირებით. ის ასახავს საორიენტაციო ტრაექტორიას იმ დაშვებით, რომ ეგზოგენური ფაქტორები პროგნოზში გათვალისწინებული სცენარით განვითარდება. შესაბამისად, თუკი საგარეო ან/და შიდა ფაქტორები მოსალოდნელისგან განსხვავებული იქნება, ეს საპროგნოზო მაკროეკონომიკურ მაჩვენებლებსა და, შესაბამისად, ეროვნული ბანკის მომავალ გადაწყვეტილებებზეც მოახდენს გავლენას” – განმარტავენ ეროვნულ ბანკში.
წყარო: report.ge