საქართველოში კიდევ ერთი დასახელების ვაქცინა შემოდის. დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის ხელმძღვანელის, ამირან გამყრელიძის განცხადებით, სექტემბერში საქართველოში Johnson & Johnson-ის 50 ათასი დოზა შემოვა.
ვაქცინა გერმანიის მთავრობის საჩუქარია საქართველოსთვის.
|რა ვიცით Johnson & Johnson-ის ვაქცინაზე
Johnson & Johnson-მა კორონავირუსის ვაქცინაზე მუშაობა 2020 წლის იანვარში დაიწყო. კლინიკური კვლევების პირველი და მეორე ფაზა ივლისში ჩატარდა, ხოლო მესამე სექტემბერში და მასში მონაწილეობა განსხვავებული ეროვნების, სხვადასხვა ასაკობრივ ჯგუფში მყოფმა 45,000-მა ადამიანმა მიიღო.
გლობალური მასშტაბით ჩატარებული კვლევების შემდეგ, Johnson & Johnson-მა განაცხადა, რომ მათი ვაქცინა, დაავადების მძიმე და საშუალო ფორმის თავიდან აცილების კუთხით, 66%-ით ეფექტურია.
ოდნავ მოგვიანებით, აშშ-ში, სამხრეთ აფრიკასა და ბრაზილიაში ჩატარებულმა კვლევებმა კი აჩვენა, რომ დაავადების მძიმე ფორმების პრევენციის კუთხით Johnson & Johnson-ის ვაქცინა 85 %-ით ეფექტურია.
2021 წლის 2 ივლისს კი Johnson & Johnson-მა განაცხადა, რომ მათი ვაქცინის მიღების შემდეგ გამომუშავებული იმუნიტეტი, სულ მცირე, 8 თვეს ძლებს და კოვიდის დელტა შტამის წინააღმდეგაც ეფექტურია.
ავტორიზაცია:
აშშ-ის სურსათისა და მედიკამენტების სააგენტომ Johnson & Johnson-ს გადაუდებელი გამოყენების ავტორიზაცია 2021 წლის 27 თებერვალს მიანიჭა.
ევროპის წამლის Johnson & Johnson-ის კორონავირუსის ვაქცინა გამოყენებისთვის დაამტკიცა 2021 წლის 11 მარტს დაამტკიცა. ამავე რიცხვში ვაქცინის გამოყენებას ნებართვა ევროკომისიამაც გასცა.
|რითი განსხვავდება Johnson & Johnson-ი სხვა ვაქცინებისგან?
პირველ რიგში, უნდა აღინიშნოს ის ფაქტი, რომ Johnson & Johnson-ი, სხვა ვაქცინებისგან განსხვავებით, მხოლოდ ერთხელ კეთდება. მისი ლოჯისტიკური უზრუნველყოფა შედარებით მარტივია, კერძოდ ვაქცინის შენახვა ჩვეულებრივ მაცივრებშიც რამდენიმე თვის განმავლობაშია შესაძლებელი.
ამასთანავე, Moderna-სა და Pfizer-BioNTech-სგან განსხვავებით, რომლებიც მ-რნმ ვაქცინები არიან, Johnson & Johnson-ი ადენოვირუსული ვექტორული ვაქცინების ჯგუფს მიეკუთვნება.
|რა უნდა ვიცოდეთ ადენოვირუსულ ვექტორულ ვაქცინებზე
ვირუსულ ვექტორებზე დაფუძნებული ვაქცინები ჩვეულებრივი ვაქცინებისგან იმით განსხვავდება, რომ არ შეიცავს ანტიგენებს (COVID-19-ის სპაიკცილას). სპაიკ ცილა COVID-19-ის გამომწვევი ვირუსის ზედაპირზე არსებული ცილაა, რომელსაც ამოიცნობს იმუნური სისტემა, როგორც უცხოს და იწყებს მის საწინააღმდეგო ანტისხეულების გამომუშავებას.
ვექტორული ვაქცინები იყენებენ სხვა უვნებელ ვირუსს (ვექტორს), რომელსაც მიაქვს კორონავირუსის სპაიკ ცილის (spike protein) შესახებ „ინსტრუქცია” ადამიანის უჯრედში. ვექტორის მიერ მიწოდებული „ინსტრუქციის” შესაბამისად უჯრედი იწყებს ვირუსის უვნებელი ნაწილის – სპაიკ ცილის გამომუშავებას, რომელსაც იმუნური სისტემა ამოიცნობს და ანტისხეულების წარმოქმნას იწყებს.
სწორედ ეს ანტისხეულები იცავს ორგანიზმს მომავალში COVID-19-ით ინფიცირებისა და დაავადებისაგან. ვაქცინაციის შემდგომ, ვირუსის ორგანიზმში მოხვედრისას იმუნური სისტემა დროულად ამოიცნობს მის ზედაპირზე არსებულ სპაიკცილას და ვირუსს დაავადების გამოწვევამდე ანადგურებს. დროებითი გვერდითი მოვლენები პროცესის ბუნებრივი ნაწილია, ეს არის მანიშნებელი, რომ ვაქცინა მუშაობს.
|Johnson & Johnson-ის ვაქცინა და გიიენ-ბარეს სინდრომი
2021 წლის 13 ივლისს, აშშ-ს წამლისა და სურსათის ადმინისტრაციამ (FDA) გაავრცელა განცხადება, სადაც ნათქვამია, რომ Johnson & Johnson-ის კორონავირუსის ვაქცინამ, შესაძლოა, გიიენ-ბარეს სინდრომის განვითარების რისკი მცირედად გაზარდოს.
განცხადება აშშ-ს წამლისა და სურსათის ადმინისტრაციამ მას შემდეგ გამოაქვეყნა, რაც კვლევის წინასწარმა შედეგებმა აჩვენა, რომ J&J-ით იმუნიზირებულ 100-მდე ადამიანს, ვაქცინის პირველი დოზის მიღებიდან 42 დღის შემდეგ, გიიენ-ბარეს სინდრომი განუვითარდა. თითქმის ყველა მათგანს, 95 ადამიანს, ჰოსპიტალიზება დასჭირდა, ხოლო ერთი გარდაიცვალა.
აშშ-ს დაავადებათა პრევენციისა და კონტროლის ცენტრის ინფორმაციით, გამოვლენილი 100 ადამიანიდან უმეტესობას 50 წელს გადაცილებული მამაკაცები წარმოადგნენდნენ, რომელთაც სინდრომი იმუნიზაციიდან 2 კვირის შემდეგ განუვითარდათ.
მეცნიერების ნაწილი, რომლებიც FDA-ის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას გაეცნენ, აცხადებენ, რომ Johnson & Johnson-ის ვაქცინის მიმღებთა შორის გიიენ-ბარეს სინდრომის განვითარების შანსი 4-5-ჯერ უფრო მაღალია, ვიდრე ამერიკის მთლიან პოპულაციაში.
რეგულატორმა შესაბამისი გაფრთხილება ვაქცინის შესახებ არსებულ ინფორმაციას დაურთო, რათა პაციენტებისთვისა და J&J-ის პროვაიდერებისთვის ხელმისაწვდომი იყოს.
„თუმცა, უნდა აღინიშნოს, რომ არსებული მტკიცებულები ვაქცინასა და სინდრომს შორის მიზეზობრივი კავშირის დასადგენად საკმარისი მაინც არაა. ამ საკითხზე მოკვლევა გრძელდება“ – აღნიშნულია FDA-ის განცხადებაში.
FDA-მ ასევე აღნიშნა, რომ Johnson & Johnson-ის ვაქცინიდან მიღებული სარგებელი, მის გვერდით მოვლენებს ბევრად აღემატება.
J&J-ი აცხადებენ, რომ აღნიშნულ საკითხზე FDA-სთან და სხვა ჯანდაცვის ორგანოებთან აქტიურად თანამშომლობენ.
მომზადებულია Forbes-ის, NCDC-ის, NY Times-ის, CNN-ისა, BBC-ის მიხედვით
ავტორი: ნინი ტაველიძე, საინფორმაციო სააგენგო PTN.ge
წყარო: ptn.ge