იოსებ სტალინის დაბადებიდან 145 წლისთავი მის მშობლიურ ქალაქ გორში აღნიშნეს.
შაბათს, 21 დეკემბერს, მთელი ქვეყნიდან ჩამოსულმა კომუნისტებმა და სოციალისტებმა ტრადიციულად გამართეს ზეიმი იოსებ სტალინის დაბადებიდან 145 წლისთავის საპატივცემულოდ. საბჭოთა ლიდერის ძეგლთან წაიკითხეს გამოსვლები, გააჟღერეს ლოზუნგები და ისაუბრეს დიდ სამამულო ომში „ხალხთა ბელადის“ დამსახურებაზე.
საქართველოს ერთიანი კომუნისტური პარტიის (სეკპ) თავმჯდომარის, თემურ სამნიძის თქმით, „სტალინი იყო გენერალისიმუსი, დიპლომატი, უმაღლესი მთავარსარდალი და ამ ომში გამარჯვება მისი ისტორიული დამსახურებაა“.
ქართველმა კომუნისტმა ნიკოლაი დავლიანიძემ განმარტა, რომ ღონისძიებაზე ხალხი რესპუბლიკის სხვადასხვა ქალაქიდან ჩამოვიდა:
“ჩვენ შევიკრიბეთ ამხანაგ სტალინის, ფაშიზმის წინააღმდეგ დიდი მებრძოლის, ხსოვნის პატივსაცემად, რომელმაც შეძლო ხალხის გაერთიანება და დიდი გამარჯვების მიღწევა”.
როგორც ჩანს, ეს ჩვეულებრივი სიტყვებია, მაგრამ გორში განსაკუთრებით გულწრფელად ჟღერს – სწორედ აქ დაიბადა და გაატარა ბავშვობა მომავალმა საბჭოთა ლიდერმა.
ზეიმის მეორე ღირსშესანიშნავი მომენტია აქციის მონაწილეების მიერ მიღებული განცხადება. საუბარია „ულტრამემარჯვენე ძალების გაძლიერების“ საფრთხეზე და „პროდასავლური პლატფორმის“ მიერ ძალაუფლების ხელში ჩაგდების რისკზე. მოწოდებაც კი გაჟღერდა უკრაინის ტრაგიკული ბედის გააზრებისა და საქართველოს უკრაინიზაციის თავიდან აცილების თაობაზე, რაც აშკარად ასახავს ადგილობრივ პოლიტიკურ ველზე გამეფებულ დაძაბულობას. განცხადების ავტორები დარწმუნებულნი არიან, რომ თუ ახლანდელი, თუმცა პირობითი, სტატუს კვო არ შენარჩუნდება, ქვეყანას დაპირისპირების ახალი ტალღა გადაუვლის, რომელიც შესაძლოა, უფრო მკაცრ ავტორიტარიზმში გადაიზარდოს.
გორში სტალინისადმი დამოკიდებულება ეროვნული სიამაყის შეფერილობას იძენს იმ მიზეზით, რომ სტალინი ეროვნებით ქართველი იყო. ეს გარემოება სტალინის ფიგურას „კულტურული გმირის“ დამატებით აურას ანიჭებს, თუმცა ოფიციალურად, საქართველოს ხელისუფლებამ, დიდი ხანია, დისტანცია დაიკავა ე. წ. პიროვნების კულტის მიმართ. სამაგიეროდ, ხალხის ხსოვნა ჯერ კიდევ ცოცხალია: საბჭოთა პერიოდში სახლებში ნახავდით სტალინის პორტრეტებს, მძღოლები თავიანთ საქარე მინებს ამშვენებდნენ გენერალისიმუსის გამოსახულებით და ა. შ.
ამიტომ, როდესაც ქალაქ გორში კვლავ ყვავილებით ამკობენ ძეგლს და საუბრობენ „დიდ გამარჯვებაზე“ – ეს არ არის მხოლოდ ჯგუფური ნოსტალგია, არამედ კულტურული მეხსიერების აქტი.
არც ისე დიდი ხნის წინ, საქართველოში გაჩნდა იდეა, დაებრუნებინათ სტალინის ნეშტი გორში, სადაც შესაძლებელი იქნებოდა მისი დაკრძალვა საზეიმოდ და „ქართული წესით“. მსგავსი ინიციატივები პერიოდულად ჩნდება: ზოგი ამას „ისტორიული სამართლიანობის აღდგენად“ თვლის, ზოგი კი „მისი გმირის“ ქვეყანაში დაბრუნების მცდელობას.
21 დეკემბერი სიმბოლური თარიღია “ხალხთა ბელადის” თაყვანისმცემლებისთვის. რუსეთში, ბელორუსიაში და სხვა პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში ამ თარიღს ტრადიციულად ზეიმობენ: ისინი წითელ მიხაკებს ალაგებენ ბიუსტებსა და ძეგლებზე. ასე რომ, გორში ძეგლთან ყოველწლიური ყვავილების დადება არის თავისებური ხსოვნის ცერემონია, ასევე პოლიტიკური ჟესტი და ერთგვარი „პატივისცემის ნიშანი“ ქართული მემკვიდრეობის მიმართ.
პირველწყარო: didisamamulo.ge, გადმოტანილია რუსულ “ნიუსფრონტზე”.
